Boşanmaya Bağlı Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri Hangi Durumlarda Kabul Edilir?
Boşanmaya Bağlı Maddi ve Manevi Tazminat Talepleri Hangi Durumlarda Kabul Edilir?
Boşanma Hukukunda Uzman Avukat Merve Karagöz’den Yol Haritası
Boşanma süreci yalnızca eşlerin yollarını ayırması değildir; çoğu zaman ekonomik, duygusal ve sosyal hakların da yeniden düzenlendiği bir süreçtir.
Bu süreçte en çok kafa karıştıran konulardan biri: Tazminat.
Kim isteyebilir? Ne zaman istenir? Ne kadar istenir?
Boşanmaya Bağlı Tazminat Türleri
1. Maddi Tazminat: Evliliğin sona ermesiyle ekonomik olarak zarara uğrayan eşin, diğer eşten bu zararın karşılanmasını talep etmesidir.
2. Manevi Tazminat: Evlilik birliği içinde aldatma, şiddet, hakaret gibi kişilik haklarını zedeleyen durumlar nedeniyle, yaşanan üzüntü ve elem karşılığında talep edilen bedeldir.
Tazminat Talebi İçin Gereken Şartlar
• Talepte bulunan eş, kusursuz ya da daha az kusurlu olmalıdır.
• Boşanmaya sebep olan olaylar sonucu bir zarar doğmalıdır.
• Bu zarar ile boşanma arasında nedensellik bağı bulunmalıdır.
Örnek: Aldatılan ve çalışmayan eş, boşanma sonrası hem manevi olarak yıkılmış, hem de ekonomik destekten mahrum kalmışsa, tazminat alabilir.
Tazminat Ne Zaman İstenir?
• En doğru zaman: Boşanma davası açılırken ya da davaya cevap dilekçesinde.
• Kaçırılırsa: Boşanmanın kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde ayrı bir dava ile talep edilebilir (TMK 178).
Tazminat Miktarını Etkileyen Faktörler
• Evlilik süresi
• Tarafların sosyal ve ekonomik durumu
• Olayların ağırlığı (örneğin, uzun süreli şiddet vs.)
• Eşlerin eğitim ve mesleki durumları
• Kusur derecesi
Yargıtay tazminat miktarlarında hem “aşırı zenginleşmeye” hem de “sembolik ödemelere” karşıdır. Miktar hakkaniyete uygun olmalıdır.
Kimler Tazminat Alamaz?
• Tam kusurlu olan eş (örneğin: aldatma eylemini gerçekleştiren)
• Evlilik birliğini bozan asıl davranışın faili
• Boşanma sebebiyle ekonomik zarara uğramamış olan eş
Dava Süreci Nasıl İşler?
1. Boşanma dilekçesinde tazminat açıkça belirtilir.
2. Hakim, delilleri ve tanıkları dinler.
3. Kusur oranı ve zarar ilişkisi analiz edilir.
4. Maddi/manevi tazminat miktarı karara bağlanır.
5. Karar kesinleşince icra takibine konu olabilir.
Avukat Merve Karagöz’den Tavsiye:
“Tazminat talepleri duygusal değil, hukuki zeminle ispatlanmalıdır. Kusur oranı, ekonomik kayıplar ve yaşanan manevi zarar belgelenmeli. Aksi halde mahkeme ret kararı verebilir.”